eydna og sorg

Aftur ein svøvnleys nátt. Í 12 ár havi eg verið vakin hvørja nátt við Benjamin. Eg havi vent honum, ballað hann, skift á honum, hildið honum, nanað honum ella givið honum medisin ella masku. Hvørja, einastu, gudsskaptu nátt. Men tað svøvnloysið hevði eitt endamál - og tí taldi næstan ikki við, tá eg tosaði um, hvussu eg hevði sovið. Tað var bara so, og eg kundi gott havt verið uppi í fleiri tímar tilsamans og kortini halda, eg hevði sovið væl. Tað var ikki nakað, vit tosaðu nakað serligt um. Tað var bara so. Tì tá Benjamin aftur linkaðist, ballaði eg meg so væl hjá honum og steinsovnaði við nøsini langt inn ímóti hansara mjúka, heita nakka, sum angaði so væl. Men nú.. Nú er svøvloysið nyttuleyst og drenandi. Tað hevur einki endamál - og tað er vónleyst at sleppa burturúr tí, tá tað hevur fingið tamarhald á mær. Og tað er so javnan - ofta 4-5 ferðir um vikuna. Hóast eg eri deyðamóð og næstan ikki orki at hyggja, fái eg ikki sovið. Ofta ganga 3-4 tímar sum einki. Fríggjanátti...

Vit vóru til minningargudstænastu í Havnar Kirkju sunnudagin. Minningargudstænasta fyri tey børn, sum eru farin. Tað var hart. Men tað var gott. Innkomin fingu vit eitt lítið ljós, sum vit kundu tendra frammi í kór. Og í tí eg steig um høgu gáttina inn í skipið - stóra kirkjurúmið - runnu tær mongu ferðirnar, sum eg havi havt Benjamin við mær inn eftir gólvinum, framfyri meg. Ein eksplosjón av tonkum, minnum og kenslum, sum togaðu meg aftur í tíð. Tá hann varð doyptur. Minnist, hvussu stór, hátíðarlig og rørandi løtan var. Benjamin Ragnarsson við Streym er nú gróðursettur í Gudi. Tað er altso ein ófatiliga stór mynd. Og tankin um, at sama hvat fór at henda við lítla, ússaliga dreinginum, so var hann nú lagdur í Guds tryggu hond, var góður. Tí sjálvt um hann tá bara var tríggjar mánaðir, høvdu vit longu so mangan upplivað, at vit ikki fingu hjálpt honum. At okkara smáu armar og vælmeinandi gerðir ikki strektu til. Ikki tí, Gud hevði vissiliga tikið hann at sær, um hann ikki var...

Eg vaknaði í nátt - mátti upp. Sá, at klokkan var 02. 12. oktober kl 02. Fyri presis 8 mánaðum síðani var tað júst kl 02, at tað so knappliga og óvæntað bleiv kritiskt úti á teirri annars so tryggu stovuni á barnadeildini. Løgið, at tað skal sita so fast í kroppinum, ha? At eg vakni - at eg má upp? Men tað ger tað. Tað er so fysiskt. Akkurát átta mánaðir eru farnir. Nú er sera sjáldan, at eg møti fólki, sum ikki hava kondolerað ella sett orð á tað. Lívið koyrir líkasum áðrenn. Vit gera aftur tað, sum vit plagdu at gera. Arbeiða, fara til frítíðarítriv við gentunum, venja, planleggja.. Fólk práta við okkum, sum tey gjørdu áðrenn. Onkursvegna er tað gott. Befríandi. Men kortini er tað tungt, tí einki er tað sama. Eg eri ikki, sum eg var áðrenn, sjálvt um eg útatil síggi út til at vera tað. Tað er framvegis ikki ein løta á nøkrum degi, har Benjamin ikki liggur í bakhøvdinum. Allasomlu tíðina. Fleiri ferðir um dagin má eg summa meg, tí tað til dømis kemur: ..ein angi (sum ...

Tað er ótrúligt, hvat man kann venja seg við.  Man kann venja seg við tómrúmið. At her ikki longur er nakar koyristólur. At her ikki er nakar, sum maskar. At tað ikki er nakar, sum skal vendast um náttina. At eingin skal lyftast, at einki skal bíleggjast. At eingin er, sum skal nanast í sofuni hvørt kvøld og eingin skal haldast um náttina. Man kann venja seg við at steingja av. At bara ganga við einum kroniskum stórum, tungum avstongdum kassa inni í bringuni og búkinum. Man kann venja seg við at bara lukka alt niður, so tað ikki sleppur at fylla. Tí tá tað sleppur at breiða seg, kann man ikki fungera.  Man kann venja seg við allar tankarnar. Tankar um seinasta døgnið, og um hvat eg burdi gjørt øðrvísi.   Man kann venja seg við mynstrið - og loysnirnar. Man venur seg við at distrahera sinnið, heilt frá løtuni áðrenn man vaknar heilt og líka inntil man stórt sæð er sovnað. Man venur seg við, at man ikki bara kann liggja vakin í songini. Man má upp. Man má handla, ...

Síðani Benjamin doyði, havi eg verið til seks jarðarferðir. Sjálvt um eg eri fokuserað og samlað, tá eg fari inn og heilsi uppá tey avvarandi, so er tað, sum um skalið verður flust uttanav mær við hvørjum orði frá prestinum. Sum um orðini um deyða og vón, sorg og trúgv bara upploysa mína verju. Alt, sum verður sagt, handlar um Benjamin. Alt, sum verður sungið, snýr seg um hann. Øll orð um troyst, verða sogin inn um. Øll orð um stóru sorgina og tómrúmið spegli eg mær í. Eg fylgi honum aftur og aftur og aftur. Til hansara jarðarferð var alt sum ein toka. Eg merkti umsorganina frá øllum, sum vóru har, og eg var takksom - og glað fyri at alt gekk so væl. Tá tú ert avvarandi situr tú í grundini eisini sum fyriskipari av hesum stóra tiltakinum - jarðarferðini - sum varar tveir dagar. Tú hevur høvdið fult av avgerðum og handlingum, samstundis við at tú ert fullkomiliga í sjokki - og tú hevur ikki ordiliga møguleika fyri taka alt inn, sum gongur fyri seg - á sama hátt, sum tú kanst g...

Eg havi verið á skriviskeiði. Man kundi kanska trúð, at eg fái nóg mikið av skriving við at sita við telduna allan arbeiðsdagin, mangan á kvøldi við - umframt at eg eisini skrivi hendan bloggin fyri at sleppa av við tankarnar. Men tað, at Benjamin er farin, hevur fingið meg at hugsa øðrvísi. Eg ynski at gera tað, sum eg havi hug til. Sum eg brenni fyri. Ikki bara ætla mær ella ynskja tað. Gera tað! So nú gjørdi eg tað. Fór á eitt skriviskeið á Háskúlanum. Ein av uppgávunum var at fara á ekskursjón, sum tað so fínt eitur. At fara út at eygleiða, sansa og varnast. Vit gingu av háskúlanum oman í Havnar Kirkju til matiné við orgulkonsert. Heimafturkomin skuldu vit skriva eina søgu á presis 300 orð + eitt orð til yvirskrift. Vit skuldu nýta ein lut, sum vit høvdu sæð á vegnum, og luturin skuldi onkursvegna verða í eini konflikt ímillum tvey fólk, sum vit høvdu sæð á vegnum. Tað skuldi vera ein dialogur í søguni, og vit skuldu lýsa eitt huglag. Undir fyrsta lagnum hjá org...

í dag gekk nakað upp fyri mær. Alt gott, sum fer at henda frá nú av, fer at hava eitt men. Allar tær stóru, góðu løturnar, sum eiga at vera 100% eydnuríkar, fara nú at hava ein skugga. So ræðuliga ofta havi eg hugsað, at ein løta ella ein uppliving er perfekt. At einki manglar. At eydnan var fullkomin. »If I could make a wish I think I'd pass. Can't think of anything I need«, sang Lennon. Eg havi havt hesa kensluna so ræðuliga ofta. Men eg kann ikki longur syngja við her. Tí eg fari altíð at hava eitt ynski, og eg fari altíð at hugsa um, hvat mær manglar og hvønn eg hevði ynskt at havt hjá mær. Í øllum eydnusomum løtum fer tað altíð at vera eitt men. Tað verður ongantíð aftur bara 100% eydnusemi. Tað er ein sláandi tanki. Hinvegin - kann man so siga - so fara komandi tungar løtur somuleiðis at hava eitt men.. Flestallar tungar upplivingar verða nú sammettar við at missa Benjamin - og sammett við tað, missir nærum alt ringt sína tyngd. Sammett við at missa ...

...og soleiðis fór enn eitt ár, og nú var aftur ólavsøka. Ólavsøkan, sum eg altíð havi elskað. Og sum Benjamin eisini elskaði, tí hann altíð - síðani hann var 7 mánaðir gamal - var ein super lekkur ólavsøkusjeikur við væl greiddum hári, silvurknappum og føroyskum klæðum. Ólavsøkan, tá vit altíð hava havt kalt borð og sprenfult hús. Verið til setanina, kappróðurin, úti og malið á Áarvegnum - har vit steðgaðu aaaallatíðina, tí Benjamin kendi so nógv fólk - til midnáttarsangin og kvøðið Ormin langa - og so eg við eini vinkonu undir armin, inntil beinini ikki orkaðu meiri. Eg elski ólavsøkuna. Eg plagi at elska hana. Men nú hugsi eg bara: óh óh - ólavsøka! So vit eru rýmd undan konfrontatiónini. Undan tankanum um øll hasi fólkini, sum komandi dagarnar savnast. Øll - uttan ein. Mín! Við halanum millum beinini eru vit rýmd til Norðskálar. Og her vera vit, inntil ólavsøkan er væl og virðiliga yvirstaðin. Orki ikki tankan um fult hús og full fólk, sum skulu kommentera, at Benjam...

Gott, at eg havi so nógv filmsbrot av Benjamin! Tað sigi eg bara. Eg hyggi javnan at teimum - fyri at hoyra hann, fyri síggja hann - fyri aftur at uppliva hann og okkar samskifti. Tað eru nú meiri enn 5 mánaðir, síðani hann fór. Alt er broytt. Men støðan er kanska onkursvegna við at stabilisera seg. Men saknurin.. hann stabiliserar seg ikki. Jú longri tíð tað er síðani, eg seinast helt um hann, mussaði hann, sá hann, kíndi honum - jú størri er saknurin. Hann bara veksur fyri hvønn dag! Men systrarnar sakna hann eisini. Óluva Lín grætur ofta. Onkuntíð, tá vit leggja okkum um kvøldið og biðja Faðir Vár, biður hon Gud um at gera Benjamin livandi aftur. Hon kann seta orð á sorgina, saknin og tankarnar. Tað er so vælsignað. Men Vársól kann ikki tað á sama hátt. Hon hevði næstan eingi orð, tá Benjamin doyði. Og sjálvt um orðfeingið nú veksur við stórari ferð dagliga, kann hon sjálvandi illa seta orð á tað, sum hendi - fyri hana - so langt síðani. Vársól var 1 ár og 9 mánaði...

Tíðin er aftur farin at ganga skjótt. Eg havi aftur nógv at gera. Faktiskt følist tað, sum tað er ov nógv at gera, sjálvt um tað bara er ein brøkpartur av tí, sum eg plagi at gera. Eg siti aftur uppi um náttina og skrivi - og tað gongur seint, tí tað melur enn so seint í høvdinum á mær. Og eg eri enn so móð, so móð. Ein sovorðin slúkandi, drenandi møði, sum ger, at eg ikki orki at skula liva upp til nakað. Ragnar hevur tað uppá júst sama máta. Orkar einki. Púra ferdigur av ongum.. Eg vil helst bara fáa frið. Orki ikki at fyrihalda meg til spurningar, ábyrgd, deadlines. Onkuntíð hugsi eg, at eg saktans kann - men aðrar tíðir orki eg ikki tankan. Sum oftast eri eg har ímillum. Royni at bíta tenninar saman, hugsi at eg má, at eg nokk skal klára tað, men alt í mær skríggar um at gevast. Eg orki enn ikki nógv fólk í senn, og øll summarins tiltøk eru avlýst. Eg orki ikki at skula møta øllum teimum við kenning, sum hava eitthvørt at siga mær. At skula gráta mitt í eini mannfjøld og fyri...

At fylla 37 ár er ikki nakað soleiðis serligt. Tað er bara eitt tal. Ikki sum 35 ella 40. Bara 37. Eitt livurposteital til eitt livurposteilív, sum tey flestu 37 ára gomlu liva. Livurposteimatpakkar og húsalán og at drøna runt við børnunum. Tað plagar at vera tað, sum 37 hevur at bjóða. Kortini stúrdi eg fyri hesum degnum. Tí sjálvt um tað "bara" bleiv 37 hesuferð, so er tað hóast alt ein føðingardagur. Og at halda føðingardag - 37 ára føðingardag - tá tú veist, at títt barn ongantíð aftur fer at fylla - er absurd. Tað er veruliga so absurd, at eg kláraði næstan ikki at fyrihalda meg til tað. Eg vaknaði kl farin av 04 við, at Vársól spýði á meg. Óluva Lín spýði um vikuskiftið, og vit hugsaðu, um Vársól mundi vera sloppin undan. Men gakk. Tað var fyrsta føðingardagsheilsanin, og tað var nøkulunda soleiðis eg sjálv eisini hevði tað við tankan um hendan dagin. Vaml og møði. Eg fekk andvekur, hóast hon sovnaði aftur alt fyri eitt, og Ragnar syrgdi fyri at geva henni tur...

Onkrar dagar vakni eg - og havi tað faktiskt heilt ókey. Eg kann enntá tilvitað hugsa, at eg havi tað ókey. Eg kann hugsa, at eg má liva, at eg má njóta og at eg má góðtaka. Eg kann enntá hugsa, at eg nú eri komin til sættis við øllum tí, sum hendi. At eg má takka fyri tað, sum var, og liva fyri tað, sum er. Men mangan havi eg ikki meiri enn hugsað hendan tankan lidnan, so detti eg í fríum falli - sum ein neyðstaddur flúgvari - við fullari ferð til jarðar, inntil eg krasji í botnin. - Tað gongur upp og niður, sigi eg, tá fólk spyrja. Og tað ger tað. Onkuntíð skifta upp og niðurtúrarnir, sum dagarnir skifta - at ein dagur er góður og tann næsti er tungur - men onkuntíð eru fleiri slíkir upp- og niðurtúrar ígjøgnum ein og sama dag. Onkuntíð vakni eg og orki nóg illa at lata meg í, men sum dagurin líður, lætnar, og eg merki, hvussu eg spakuliga komi upp frá aftur.  Eg eri nú spakuliga við at flyta meg út úr tí zonuni, har eg antin ikki føli nakað - og bara eri totalt tóm i...

Í morgun var eg úti á grøvini og hampaði um. Eg tók smásteinar úr moldini, reiv hana, umplantaði leykir, bant avblomstraðar páskaliljur niður, drap sniglar, traðkaði fløgini, sum eg sjálv havi fraktað úr Grønulíð og lagt á grøvina, fastari - og stríddist leingi við ta seigu og aggressivu skøruna, sum veksur allastaðni uttanum, har Benjamin liggur. Og meðan eg lá har á knæ og baksaðist - við mold undir neglunum - hugsaði eg hetta: Tú gjørdi meg til mammu. Tú gjørdi, at mær ikki tørvaði serliga nógvan svøvn. Tú gjørdi, at eg sá alt tað, sum veruliga er vigtigt í lívinum. Tú gjørdi, at eg fekk árræði. Tú gjørdi meg til almennan viðmerkjara. Tú gjørdi meg til talskvinnu fyri tína støðu. Tú gjørdi meg til fyrilestrahaldara. Tú gjørdi meg tilvitaða. Tú gjørdi meg til sjúkrasystir. Tú gjørdi meg til lærara. Tú gjørdi meg til eyðmjúkan næming. Tú gjørdi meg til fysioterapeut. Tú gjørdi meg til samskiftisekspert. Tú gjørdi, at eg fekk disiplin. Tú gjørdi, at eg fekk ein vilj...

Nú sært tú betri út, siga tey við meg. Nú gongur tað nokk betur, hugsa tey. Nú er hon við at koma víðari. Koma yvir tað. Endiliga. Tað var gott. Men tað gongur bara betri uttaná. Innaní er enn kaos. Enn eitt opið, bløðandi sár. Enn ein konstantur streymur av tonkum um Benjamin. Eg eri komin so langt, at eg nú hangi saman uttaná. Eg orki at lata meg í. Eg orki at fara í bað. Minnist enntá viðhvørt til at brúka perfumu og oyralokkar. Útattil hangi eg saman. Eg makti nú at fara í SMS, sjálvt um eg málrættað ordni tað, eg skal, og hyggi mestsum beint niður í gólvið, meðan eg gangi til og frá bilinum. Eg makti so dánt at fara til arbeiðis, sjálvt um tað krevur nógva orku - og eg eri púra ferdig aftaná. Onkursvegna er tað tó gott at kunna seta mær smá mál og náa teimum, hóast tað er tungt. Eg gráti ikki longur fleiri ferðir dagliga. Eg eri komin so langt nú, at eg hangi saman útatil. Men innaní er enn kaos.

Fyrradagin vóru tað 3 mánaðir, síðani tú fórt, Benjamin. Vit vóru í tínum summarhúsum. Vit svóvu har fyri fyrstu ferð, júst tríggjar mánaðir eftir at tú doyði. Nú eru tey endiliga, endiliga um at vera liðug - og tú hevði elskað tey! Tað er blivið mín terapi at fáa tey so góð og so lekkur, sum gjørligt. Tíni summarhús. Gjørd til tín. Og hvørjaferð eg fari inn á wc'ið, og hvørjaferð eg gangi eftir rampuni og stóru terassuni - hvørjaferð eg síggi bobblubaðið og tína song í tínum kamari við tí breiðu koyristólagóðu hurðini, hugsi eg um teg. Tey eru blivin til mítt Benjamin-projekt, tí sjálvt um tú aldrin náddi at gista í tínum summarhúsum, so hava vit verið har so ofta og hugt, forvitnast og peilað av fyri at vita, hvussu langt tey vóru komin. Tú gleddi teg mest av øllum, haldi eg. Nú eru tey um at vera liðug. Tríggjar mánaðir ov seint.. Men sjálvt um tú ikki ert við okkum har - so ert tú har kortini, tí har er alt gjørt til tín. Tú ert hugsaður inn í hvørt rúm, hvørja hu...